ความเป็นมาของอำเภอ

  อำเภอเมืองสุราษฎร์ธานี  เป็นอำเภอศูนย์กลางการปกครอง  เศรษฐกิจ  และการคมนาคมของจังหวัดตามหลักฐานของทางประวัติศาสตร์  เมื่อประมาณพุทธศตวรรษที่  1  มีหลักฐานยืนยันว่าเมืองนี้รวมอยู่กับอาณาจักรศรีวิชัย  ครั้นอาณาจักรศรีวิชัยเสื่อมลง  ดินแดนแห่งนี้ได้แยกออกเป็น  3  เมือง  คือ  เมืองไชยาเมืองท่าทอง  และเมืองคีรีรัฐนิคม

 

  ที่ตั้งอำเภอเมืองสุราษฎร์ธานีปัจจุบัน  คนทั่วไปมักเรียกว่า  “บ้านดอน”  มีคนอยู่หนาแน่นจนกลายเป็นศูนย์กลางการค้า  ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  ทรงโปรดฯ  ให้ย้ายเมืองท่าทองมารวมกับบ้านดอน  แล้วยกฐานะเป็นเมืองจัตวา  ขึ้นตรงต่อกรุงเทพมหานคร  และทรงพระราชทานนามใหม่ว่า “เมืองกาญจนดิษฐ์”

 

  ต่อมาในสมัย  ร.ศ.  117  ได้แบ่งเขตการปกครองเป็นมณฑล โดยการรวมเมืองไชยา เมืองท่าทอง  และเมืองคีรีรัฐนิคม  เข้าเป็นเมืองเดียวกันแล้วเรียกใหม่เป็น  “เมืองไชยา ”  พร้อมทั้งตั้งศาลากลางขึ้นที่บ้านดอน  หรือที่ตั้งอำเภอเมืองสุราษฎร์ธานีในปัจจุบันส่วนเมืองไชยา  (เดิม)  เมืองชุมพร  และเมืองหลังสวน  ก็รวมกันเข้าเป็นมณฑลชุมพร

 

  ครั้นเมื่อปี  พ.ศ.  2440  ได้ยกฐานะเป็นเมืองไชยา  (เดิม)  เมืองไชยา  เมืองท่าทองเป็นเมืองกาญจนดิษฐ์  เมืองไชยาที่ตั้งบ้านดอนนับตั้งแต่นั้นมา

  พ.ศ.  2458  พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าพระเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 6 )  เสด็จประพาสมณฑลปักษ์ใต้ทรงเห็นราษฎรของเมืองบ้านดอนมีกิริยาเรียบร้อย  เป็นคนดีมีคุณธรรมเคารพยึดมั่นในพระพุทธศาสนา  จึงโปรดเกล้าพระราชทานนามว่า  “เมืองสุราษฎร์ธานี”  นั้นก็คือจังหวัดสุราษฎร์ธานีในปัจจุบัน